H ταφόπλακα της ελληνικής οικονομίας

Τις ανυπολόγιστες ζημιές που προκαλεί η επιβολή περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων, θα αρχίσει να μετρά η αγορά από τις επόμενες κιόλας ώρες.

Τομείς όπως η αγορά ακινήτων, ο τουρισμός, η οικοδομή ή οι κλάδος του αυτοκινήτου και άλλων καταναλωτικών προϊόντων, αναμένεται να πληγούν καίρια, όχι τόσο εξαιτίας του capital control στα ΑΤΜ αλλά λόγω του πλήγματος που υφίσταται η εμπιστοσύνη της χώρας.

Οι αποφάσεις της κυβέρνησης για δημοψήφισμα, το έντονα φορτισμένο πολιτικό κλίμα, οι δραματικές εξελίξει στην οικονομία αφού η χώρα από αύριο το βράδυ θα είναι χωρίς πρόγραμμα και χωρίς ρευστό, αποτελούν ταφόπλακα στην προσπάθεια ανάκαμψης της ελληνικής αγοράς.

Η επιβολή capital control είναι ουσιαστικά η επισφράγιση της δραματικής τροπής που λαμβάνει η ελληνική οικονομία η οποία, σύμφωνα με οικονομολόγους, οδεύει προς την χρεοκοπία εντός του ευρώ.  Άλλωστε, ακόμη και να γίνει το δημοψήφισμα της Κυριακής η επόμενη ημέρα θα είναι ακόμη χειρότερη αφού οι όροι με τους οποίους γίνεται η διαπραγμάτευση με τους δανειστές έχουν επιβαρυνθεί.

Μόνη ελπίδα για την Ελλάδα είναι η έκτακτη Σύνοδος Κορυφής της Τετάρτης σε μια ύστατη προσπάθεια να βρεθεί ένα πεδίο συμβιβασμού που θα περιλαμβάνει μεν σκληρά μέτρα, θα διασώζει δε την οικονομία από την χρεοκοπία.  Η κυβέρνηση ελπίζει σε μια ρητή δέσμευση των δανειστών για διευθέτηση του χρέους, την οποία θα μπορούσε να «πουλήσει» στο κομματικό και όχι μόνο ακροατήριό του.

Η αποφυγή ενός διχαστικού δημοψηφίσματος μέσω της έναρξης των διαπραγματεύσεων είναι η μόνη ελπίδα να αποφευχθεί και η κατάρρευση της οικονομίας.  Τα πρώτα σημάδια έχουν γίνει εμφανή στην κτηματαγορά όπου έχουν παγώσει αγοραπωλησίες και μισθώσεις ενώ τις επόμενες ημέρες θα εμφανιστούν και φαινόμενα αδυναμίας πληρωμής ενοικίων ακόμη και μεγάλες εταιρείες.

Βαρύ είναι το πλήγμα στον τουρισμό καθώς έχουν ξεκινήσει να γίνονται ακυρώσεις ενώ αναθεωρούνται οι ταξιδιωτικές οδηγίες προς τους τουρίστες που είναι εδώ ή θέλουν να επισκεφτούν την Ελλάδα.  «Πάγος» μπαίνει και στην υπόλοιπη αγορά αφού ο κόσμος θα προτιμήσει να κρατήσει ρευστό και να μην προχωρά σε αγορές, κάτι που θα σημάνει δραματική πτώση του τζίρου σε όλα τα επίπεδα.

Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στο πλήγμα που υφίσταται το τραπεζικό σύστημα το οποίο έχει στερέψει από χρήμα και ο δανεισμός από τον ELA που αγγίζει τα 90 δις ευρώ δεν είναι «τζάμπα». Ουσιαστικά για κάθε 1 ευρώ που μας δανείζουν για να μην καταρρεύσει το τραπεζικό σύστημα, οι τράπεζες δίνουν ενέχυρο δάνεια ύψους 1,30 ευρώ.  Ακόμη κι αν η κρίση είναι πρόσκαιρη και επανέλθει η ομαλότητα θα απαιτηθούν ίσως και πάνω από 50 δις ευρώ για νέα ανακεφαλαιοποίηση, πολύ πάνω δηλαδή από τα 10,8 δις του ΤΧΣ.

Κατρακύλα χωρίς ...τέρμα

Πτώση 7,1% παρουσίασαν οι οικοδομικές άδειες τον Ιανουάριο του 2015 σε σχέση με τον αντίστοιχο περυσινό μήνα, σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, κατά τον μήνα Ιανουάριο 2015 το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας (ιδιωτικής-δημόσιας) στο σύνολο της χώρας μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, ανήλθε σε 852 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 169,3 χιλιάδες τ.μ επιφάνειας και 675,0 χιλιάδες κ.μ όγκου, παρουσίασε δηλαδή, μείωση κατά 7,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 5,2% στην επιφάνεια και κατά 7,6% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2014. Το μέγεθος ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, στο σύνολο της χώρας, ανήλθε σε 852 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 169,3 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 675,0 χιλιάδες κ.μ. όγκου, παρουσίασε δηλαδή, μείωση κατά 5,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, αύξηση κατά 9,6% στην επιφάνεια και κατά 12,2% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2014. Κατά το μήνα Ιανουάριο 2015 δεν εκδόθηκε καμία οικοδομική άδεια που να αφορά δημόσια οικοδομική δραστηριότητα. Κατά την περίοδο των τελευταίων δώδεκα μηνών, δηλαδή από το Φεβρουάριο 2014 έως τον Ιανουάριο 2015, το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας (ιδιωτικής-δημόσιας) μετρούμενο με βάση τις εκδοθείσες οικοδομικές άδειες, στο σύνολο της χώρας, ανήλθε σε 13.318 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 2.598,9 χιλιάδες τ.μ. επιφάνειας και 11.212,4 χιλιάδες κ.μ. όγκου. Παρατηρήθηκε δηλαδή, μείωση κατά 16,1% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 11,7% στην επιφάνεια και κατά 5,2% στον όγκο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο Φεβρουαρίου 2013 - Ιανουαρίου 2014. Κατά την ίδια χρονική περίοδο, Φεβρουαρίου 2014 - Ιανουαρίου 2015, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, εμφανίζει στο σύνολο της χώρας, μείωση κατά 15,7% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, κατά 8,5% στην επιφάνεια και κατά 1,6% στον όγκο, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο Φεβρουαρίου 2013 - Ιανουαρίου 2014. Το ποσοστό συμμετοχής της δημόσιας οικοδομικής δραστηριότητας στο συνολικό οικοδομικό όγκο, για την ανωτέρω περίοδο, είναι 1,3%.

Λιγότερα λουκέτα

Θετικότερη είναι η εικόνα που προκύπτει από την πορεία των «λουκέτων» των καταστημάτων, με αποτέλεσμα να βελτιώνεται και η εικόνα των κενών εμπορικών ακινήτων, που έχουν αρχίσει να ξαναγεμίζουν με νέες επιχειρήσεις, τουλάχιστον σε ορισμένες εμπορικές πιάτσες. Σύμφωνα με τη σχετική έρευνα του ΙΝΕΜΥ-ΕΣΕΕ, από τον Μάρτιο του 2014 μέχρι σήμερα, διαπιστώνεται σχετική αποκλιμάκωση των «λουκέτων» στην Αθήνα και τον Πειραιά, αν και το ποσοστό των κλειστών επιχειρήσεων εξακολουθεί να είναι υψηλό και να κυμαίνεται μεταξύ 27% και 33%. Στο εμπορικό κέντρο του Περιστερίου καταγράφεται στασιμότητα στο ποσοστό των «λουκέτων», ενώ στην Κηφισιά τα κενά καταστήματα παραμένουν στο επίπεδο του 20%, ποσοστό που είναι μεταξύ των χαμηλότερων που καταγράφεται στην έρευνα.

Παλιά και μικρά

Στην Αττική το 47% των κατοικιών που πωλήθηκαν ήταν ηλικίας μεγαλύτερης των 25 ετών, ενώ ακόμα μεγαλύτερο είναι το σχετικό ποσοστό στη Θεσσαλονίκη, όπου έξι στις 10 κατοικίες που πωλήθηκαν ήταν ηλικίας άνω των 25 ετών. Στον αντίποδα, στις υπόλοιπες περιοχές της Ελλάδας το 57% των αγοραστών προτίμησε κατοικίες ηλικίας έως 15 ετών (με την κατηγορία 6-10 ετών να καταγράφει και τη μεγαλύτερη ζήτηση), ενώ κατοικίες ηλικίας άνω των 25 ετών επέλεξε το 36% των αγοραστών. Οσον αφορά την επιφάνεια, πανελλαδικά, οι μεσαίες κατοικίες (επιφάνειας 71-110 τ.μ.) προτιμήθηκαν από το 43% των αγοραστών, ενώ στις υπόλοιπες κατηγορίες η ζήτηση κατανεμήθηκε ισόποσα (16% για τα ακίνητα 1-50 τ.μ. και 15% για τα ακίνητα 51-70 τ.μ. και άνω των 130 τ.μ.). Στην Αττική, τις μεσαίες κατοικίες 71-110 τ.μ. προτίμησαν σχεδόν οι μισοί αγοραστές (49%), με την κατηγορία 91-110 τ.μ. να αποδεικνύεται και η δημοφιλέστερη, συγκεντρώνοντας το 30% των αγοραστών.

169 μεσίτες συνασπίζονται

«Εκούσιες δημοπρασίες» και διαχείριση ακινήτων είναι κάποιες από τις υπηρεσίες που παρέχει το «CRECOS», o Συνεργατικός Σχηματισμός Συντονισμένης Διαχείρισης Διάσπαρτων Ακινήτων Απομακρυσμένων από τους Ιδιοκτήτες τους, το οποίο αναπτύσσεται με την υποστήριξη του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της ΓΣΕΒΕΕ. Ο συνεργατικός σχηματισμός απευθύνεται κυρίως σε ομογενείς, ιδρύματα, κληροδοτήματα αλλά και φορείς που δεν μπορούν να αξιοποιήσουν από μόνοι τους τα ακίνητά τους. Όπως αναφέρθηκε σε εκδήλωση για την παρουσίαση του συνεργατικού σχηματισμού, έχουν ήδη εκπαιδευθεί 169 μεσίτες για εκτιμήσεις, καθώς η κρίση έχει δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα στις εκτιμήσεις των αξιών των ακινήτων. «Η ανάγκη για έναν τέτοιο σχηματισμό προέκυψε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ, όταν οι τράπεζες άρχισαν να απευθύνονται στους μεσίτες προκειμένου να ζητούν τη γνώμη τους για να προχωρούν σε εκτιμήσεις. Αρχικά οι μεσίτες παρείχαν αυτή την υπηρεσία δωρεάν, στη συνέχεια ωστόσο ξεκίνησαν να χρεώνουν τη συγκεκριμένη υπηρεσία» όπως εξήγησε ο διαχειριστής του σχηματισμού, Νίκος Μανομενίδης. Μέσω του Crecos, 69 μεσίτες έχουν εκπαιδευθεί στο κομμάτι της διαχείρισης κατοικιών και μικρών επενδύσεων και στο πλαίσιο αυτό οι «εκούσιες δημοπρασίες» μπορεί να αποτελέσουν εργαλείο για ιδιοκτήτες που θέλουν να μην οδηγηθούν στο να «σκοτώσουν» τα ακίνητά τους. Ο ιδιοκτήτης θα μπορεί να επιλέγει να προωθήσει το ακίνητό του μέσα από τον μεσίτη, ο οποίος έρχεται σε επαφή με τους ενδιαφερόμενους αγοραστές και αυτοί θα καταθέτουν άτυπα την προσφορά τους. Σημειώνεται ότι το CRECOS (Cluster of Real Estate CoordinatedServices) είναι μια προσπάθεια που ξεκίνησε από μεσίτες ακινήτων, οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν και αποδέχθηκαν τη συνεργασία ως προαπαιτούμενο της αποτελεσματικότητας και τον τελευταίο χρόνο έχει πραγματοποιήσει παρουσιάσεις και επαφές σε 22 αμερικανικές πολιτείες και έχει έλθει σε επαφή με μεγάλο αριθμό μεσιτών. Επιπλέον, περίπου 1.000 ομογενείς κτηματομεσίτες έχουν συμβάλλει στην επικοινωνία του ελληνικού συνεργατικού δικτύου με την αμερικανική αγορά. Σε κάθε πολιτεία υπάρχει, μάλιστα, και ομογενής συνεργάτης του CRECOS ώστε να έρχεται σε επαφή με ομογενείς που αναζητούν τρόπους διαχείρισης της περιουσίας τους στην Ελλάδα. Σημειώνεται ότι στην παρουσίαση παραβρέθηκε και ο ομογενής Χρήστος Πολυχρονόπουλος, ο οποίος είναι σήμερα πρόεδρος της μεγαλύτερης επαγγελματικής οργάνωσης μεσιτών των ΗΠΑ αλλά και διεθνώς (διαθέτει περισσότερα από 1,1 εκατ. μέλη της National Association of Realtors - NAR).

Ο κινηματογράφος , η τηλεόραση και η ανάκαμψη της εξοχικής κατοικίας

Οι κινηματογραφικές και οι τηλεοπτικές παραγωγές, μπορεί να δώσουν ανάσα ζωής στην αγορά εξοχικής κατοικίας και στον τουρισμό, καθώς μπορεί να αποτελέσουν "κράχτη" για αγορές εξοχικών από εκατομμύρια υποψήφιους από ολόκληρο τον κόσμο. Και ενώ σε πολλές ανταγωνίστριες χώρες θεσπίζονται για τον σκοπό αυτό κίνητρα, στην Ελλάδα η γραφειοκρατία και η φορολογία διώχνει παραγωγές και παραγωγούς.
Χωρίς να υπολογίζονται οι καταλυτικές επιδράσεις σε όρους προσέλκυσης τουριστών από το εξωτερικό, εκτιμάται ότι το ΑΕΠ της χώρας μπορεί να αυξηθεί κατά €39 εκατ. ως αποτέλεσμα δαπάνης ύψους €25 εκατ. για τα γυρίσματα μιας μεγάλης, για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, ξένης παραγωγής στην Ελλάδα. Σε όρους απασχόλησης, μία και μόνο μεγάλη ξένη παραγωγή μπορεί να συντηρήσει κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων πάνω από 755 θέσεις εργασίας στο σύνολο της οικονομίας, εκ των οποίων 223 θέσεις αφορούν τους κλάδους που συμμετέχουν άμεσα στην παραγωγή.
Η Ελλάδα από τη δεκαετία του 1960 μέχρι σήμερα έχει προσελκύσει ξένες παραγωγές για την πραγματοποίηση κινηματογραφικών ταινιών και ντοκιμαντέρ, χάρη στις φυσικές της ομορφιές, τα ιστορικά της μνημεία, αλλά και την αξιοπιστία των εγχώριων κινηματογραφιστών και τεχνικών.
Η πρώτη σημαντική παραγωγή τοποθετείται στο 1957, όταν στην Ύδρα πραγματοποιήθηκαν τα γυρίσματα της ταινίας «Boy on a Dolphin» από ξένο κινηματογραφικό συνεργείο, ενώ το 1961 πραγματοποιήθηκαν στην Ρόδο τα γυρίσματα της ταινίας «Τα κανόνια του Ναβαρόνε». Το 1962 η ταινία «Ποτέ την Κυριακή» του Ζιλ Ντασέν απέσπασε το βραβείο Oscar για τη μουσική του Μάνου Χατζιδάκι και το βραβείο καλύτερης γυναικείας ερμηνείας στο Φεστιβάλ των Καννών. Μια διετία αργότερα, η ταινία «Zorba the Greek» του Μιχάλη Κακογιάννη κερδίζει τρία Oscar (β' γυναικείου ρόλου, σκηνογραφίας και φωτογραφίας) και αναδεικνύει την Κρήτη σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό.
Από το 2000 και έπειτα η παραγωγή ταινιών αρχίζει να σταθεροποιείται, γεγονός που συνδυάζεται με τη σταδιακή επιστροφή του κοινού στις κινηματογραφικές αίθουσες και τον αυξημένο ρόλο των επιχειρήσεων διανομής κινηματογραφικών ταινιών, τόσο στην αναβάθμιση των χώρων προβολής, όσο και στη χρηματοδότηση εγχώριων κινηματογραφικών παραγωγών. Το δημιουργικό ρεύμα του ελληνικού κινηματογράφου ενισχύεται από παραγωγές που έτυχαν εμπορικής επιτυχίας (π.χ. Πολίτικη Κουζίνα, Νύφες,κ.α.). Παράλληλα, την προηγούμενη δεκαετία κινηματογραφικές παραγωγές των στούντιο του Χόλιγουντ που γυρίστηκαν (τουλάχιστον εν μέρει) στην Ελλάδα, όπως Mamma Mia και Captain Corelli’s Mandolin, έτυχαν σημαντικής αποδοχής από το κοινό σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ο ελληνικός τουρισμός, αποτελεί έναν από τους πιο δυναμικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, με σημαντική συνεισφορά στη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η προσέλκυση ξένων παραγωγών επομένως, θα μπορούσε να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο επιρροής προς τη συγκεκριμένη κατεύθυνση. Η «τοποθέτηση» της εικόνας της Ελλάδας σε κινηματογραφικές/τηλεοπτικές παραγωγές διεθνούς εμβέλειας, θα μπορούσε να λειτουργήσει ενδεχομένως ως ένα εξίσου αποτελεσματικό μέσο προώθησης και προβολής του ελληνικού τουρισμού στις ξένες αγορές.
Δεδομένου εξάλλου ότι τα κονδύλια που διατίθενται από τον ΕΟΤ για την προβολή της χώρας έχουν περιορισθεί τα τελευταία χρόνια, αναδεικνύεται η ανάγκη αναζήτησης εναλλακτικών μέσων που συμβάλλουν στην προβολή του ελληνικού τουριστικού προϊόντος. Ταυτόχρονα, η προσέλκυση ξένων παραγωγών, μπορεί να συμβάλλει και στην ανάδειξη της εικόνας της Ελλάδας σε τομείς όπως η Τέχνη και ο Πολιτισμός ευρύτερα.
Μέσα από αυτήν τη δραστηριότητα, το ελληνικό τουριστικό προϊόν μπορεί να ωφεληθεί σημαντικά, όπως προκύπτει και από παραδείγματα σε άλλες χώρες. Για παράδειγμα, η τριλογία της ταινίας «ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών» συνέβαλλε στην ανοδική πορεία των τουριστικών αφίξεων στην περιοχή του Wellington της Νέας Ζηλανδίας, κατά 40%, με την περιοχή να έχει αναδειχθεί σε σημαντικό τουριστικό προορισμό με αναπτυγμένη παράλληλα την κινηματογραφική βιομηχανία.
Σημαντική άνοδος του τουρισμού παρατηρήθηκε επίσης στις περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου (Alnwick Castle) όπου πραγματοποιήθηκαν τα γυρίσματα της σειράς ταινιών «Χάρι Πότερ». Γενικότερα εκτιμάται, ότι περίπου το 10% του εισερχόμενου τουρισμού στο Ηνωμένο Βασίλειο (αναλογία που αντιστοιχεί σε τουριστική δαπάνη 3,2 δισεκ. δολλαρίων) οφείλεται στην ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας κινηματογράφου.
Στην Ελλάδα, περιοχές όπως η Κρήτη, η Κέρκυρα, η Ύδρα και η Ρόδος αποτέλεσαν το σκηνικό σε ξένες παραγωγές που έτυχαν σημαντικής αποδοχής από το διεθνές κοινό. Για παράδειγμα, το 1988 η ταινία «The Big Blue», γυρίσματα της οποίας πραγματοποιήθηκαν στην Αμοργό, ανέδειξαν την Κυκλαδίτικη ομορφιά. Ακόμη και σήμερα, σχεδόν τρεις δεκαετίες μετά, η συγκεκριμένη ταινία αποτελεί σημείο αναφοράς για το αιγαιοπελαγίτικο νησί και τις τοποθεσίες οι οποίες προβλήθηκαν (π.χ. παραλία της Αγίας Άννας και το μοναστήρι της Χοζοβιώτισσας) μέσα από την ταινία.
Στις αρχές της προηγούμενης δεκαετίας, η ξένη παραγωγή «το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλλι» στην Κεφαλονιά, συγκέντρωσε σημαντικό ενδιαφέρον από το εξωτερικό. Σε αυτό συνέβαλλε και η ομάδα ηθοποιών που πρωταγωνίστησαν (Nicholas Cage, Penelope Cruz κ.ά.). Αντίστοιχα, το 2008 η ταινία «Mamma Mia» που σύμφωνα με την Unesco συγκαταλέγεται στις 20 πιο δημοφιλείς περιοχές το συγκεκριμένο έτος, γυρίστηκε στη Σκόπελο.
Εξετάζοντας επίσης στοιχεία για την τουριστική κίνηση στους νομούς της Ελλάδας προκύπτει, ότι η προσέλκυση ξένων κινηματογραφικών ταινιών, ασκεί θετική επίδραση στο τουριστικό προϊόν της χώρας. Πιο συγκεκριμένα, οι αφίξεις αλλοδαπών στα ξενοδοχειακά καταλύματα της χώρας επηρεάστηκαν θετικά σε νομούς που πραγματοποιήθηκαν γυρίσματα ξένων κινηματογραφικών παραγωγών, έναντι εκείνων των νομών που δεν έχει συμβεί κάτι αντίστοιχο.
Το συμπέρασμα αυτό προκύπτει, λαμβάνοντας υπόψη σχετικά πρόσφατες κινηματογραφικές ταινίες με σημαντικό αριθμό εισιτηρίων στις αίθουσες του εξωτερικού και συγκεκριμένα:
1. Lara Croft: Tomb Raider (Σαντορίνη, 2003),
2. Το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι (Κεφαλονιά, 2001) και
3. Μamma Mia (Σκόπελος, 2007),
Από τα αποτελέσματα της ανάλυσης προκύπτει ότι στην περίπτωση της Κεφαλονιάς, οι αφίξεις αλλοδαπών στα ξενοδοχειακά καταλύματα της περιοχής είναι περισσότερες κατά 14% περίπου στην περιοχή, σε σύγκριση με την επίδοση που θα επιτυγχάνονταν αν δεν είχαν πραγματοποιηθεί τα γυρίσματα της ταινίας «το Μαντολίνο του Λοχαγού Κορέλι».
Αντίστοιχα, στο νομό Κυκλάδων οι αφίξεις αλλοδαπών στα ξενοδοχειακά καταλύματα της περιοχής είναι περισσότερες κατά 12,3% περίπου στην περιοχή, σε σύγκριση με την επίδοση που θα επιτυγχάνονταν αν δεν είχαν πραγματοποιηθεί τα γυρίσματα της ταινίας «Lara Croft: Tomb Raider». Η εξέλιξη αυτή ενδεχομένως, ερμηνεύεται και από την εισπρακτική επιτυχία της ταινίας την περίοδο που προβλήθηκε στις κινηματογραφικές αίθουσες.
Επίσης, η ύπαρξη αντίστοιχου ηλεκτρονικού παιχνιδιού, αλλά και η διαφημιστική προβολή της ταινίας λόγω και του υψηλού κόστους παραγωγής, θα μπορούσαν επίσης να θεωρηθούν επιπλέον παράγοντες προβολής του νησιού.
Αντίθετα, δεν προκύπτει στατιστικά σημαντική εκτίμηση για το νομό Μαγνησίας, αποτέλεσμα που ερμηνεύεται ενδεχομένως από το γεγονός, ότι περιλαμβάνονται στο δείγμα παρατηρήσεων (εκτός από τη Σκόπελο) δεδομένα αφίξεων από άλλες τουριστικά αναπτυγμένες περιοχές του νομού, κυρίως τη Σκιάθο και το Πήλιο. Η ύπαρξη επομένως, θετικής σχέσης μεταξύ των δύο μεγεθών, αποτελεί ένδειξη ότι η προσέλκυση διεθνών παραγωγών στην Ελλάδα θα μπορούσε να συμβάλλει στην περαιτέρω ανάδειξη της χώρας ως ένας από τους πιο σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως.
Στην περίπτωση της Ελλάδας, τα γραφειοκρατικά εμπόδια αποτελούν ανασταλτικό παράγοντα για την προσέλκυση ξένων παραγωγών. Το φαινόμενο αυτό συναντάται κυρίως στην έκδοση των απαραίτητων αδειών για γυρίσματα σε αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία, αλλά και άλλους εξωτερικούς χώρους. Με πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις έχει γίνει προσπάθεια προκειμένου να αμβλυνθούν αυτού του τύπου οι δυσλειτουργίες, ωστόσο σημαντικές αδυναμίες εξακολουθούν να υπάρχουν στην εφαρμογή των ρυθμίσεων στην πράξη.
Η δημιουργία επομένως ενός νέου απλού συστήματος που θα βοηθήσει στη γρήγορη αδειοδότηση και θα εξαλείψει πολύπλοκες διαδικασίες, αποτελεί σημαντικό ζήτημα. Είναι ενδεικτικό ότι σε ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γαλλία, αν και δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην προστασία των μνημείων, παράλληλα προωθείται μέσα από την παροχή κινήτρων η πραγματοποίηση γυρισμάτων σε αντίστοιχους χώρους (για παράδειγμα η ταινία «Κώδικας Ντα Βίντσι» στο μουσείο του Λούβρου).

Οι εκπλήξεις που κρύβει το νέο εκκαθαριστικό

Ένα νέο εκκαθαριστικό ΕΝΦΙΑ θα πρέπει να αναζητήσουν στον λογαριασμό τους στο Taxisnet περίπου 50.000 ιδιοκτήτες ακινήτων, οι οποίοι διόρθωσαν την περιουσιακή ή και την εισοδηματική τους εικόνα.

Για περίπου 40.000 από αυτούς η νέα εκκαθάριση οδηγεί σε μείωση του ΕΝΦΙΑ. Πρόκειται για ιδιοκτήτες ακινήτων που δικαιούνται έκπτωση 20% στον φόρο καθώς το 2013 είχαν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, οικονομικά αδύναμους φορολογουμένους που δικαιούνται έκπτωση 50% και τρίτεκνους, πολύτεκνους ή ανάπηρους που έχουν πλήρη απαλλαγή από τον ΕΦΝΙΑ.

Όμως για τους υπόλοιπους 10.000 ιδιοκτήτες ακινήτων τα νέα είναι δυσάρεστα, καθώς μετά τη διόρθωση-συμπλήρωση των στοιχείων των ακινήτων τους και τη διασταύρωση που έγινε, διαπιστώθηκε ότι δεν δικαιούνται τις απαλλαγές και τις εκπτώσεις που τους είχαν χορηγηθεί με την προηγούμενη μαζική εκκαθάριση του ΕΝΦΙΑ, στα τέλη Οκτωβρίου.

Τότε, είχαν αναρτηθεί 1,4 εκατομμύρια νέα εκκαθαριστικά με σχεδόν ένας στους πέντε ιδιοκτήτες ακινήτων να παίρνουν εκπτώσεις 20% , 50% ή και πλήρη απαλλαγή. Για όσους προκύψουν μειώσεις φόρου, εφόσον έχουν καταβληθεί κάποιες δόσεις τότε το ποσό που απομένει θα υπολογιστεί εκ νέου με συμψηφισμό του φόρου που έχει ήδη πληρωθεί. Το ίδιο θα συμβεί και με όσους χάνουν τις εκπτώσεις ή την απαλλαγή.

Ο ΕΝΦΙΑ υπολογίζεται εκ νέου, συμψηφίζεται με το φόρο που έχει ήδη πληρωθεί και το νέο ποσό του φόρου θα πρέπει να καταβληθεί μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου. Για όσους προκύπτει επιστροφή φόρου, είτε θα γίνει συμψηφισμός με τυχόν άλλες οφειλές είτε θα πιστωθούν τα χρήματα στους τραπεζικούς λογαριασμούς των δικαιούχων.

Οι φορολογούμενοι που διόρθωσαν στοιχεία των ακινήτων τους θα διαπιστώσουν με τα νέα εκκαθαριστικά:

Μείωση φόρου 20% για ακίνητα τα οποία ήταν κενά και μη ηλεκτροδοτούμενα καθ' όλη τη διάρκεια του περασμένου έτους, τα οποία δεν είχαν δηλωθεί σωστά με τις αρχικές δηλώσεις και συγκεκριμένα δεν είχε συμπληρωθεί το Ε2.

Μείωση ΕΝΦΙΑ 50% εφόσον, μετά τις διορθώσεις, είχαν συνολικό φορολογητέο οικογενειακό εισόδημα το 2013 χαμηλότερο από 9.000 ευρώ το οποίο προσαυξάνεται κατά 1.000 ευρώ για κάθε μέλος της οικογένειας, το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων του 2014 δεν υπερέβαινε τα 150 τ.μ και η αξία της περιουσίας δεν ξεπερνούσε τα 85.000 ευρώ για τον άγαμο, τα 150.000 ευρώ για έγγαμους ή μονογονεϊκές οικογένειες με ένα παιδί και τα 200.000 ευρώ για έγγαμους ή μονογονεϊκές οικογένειες με δύο παιδιά.

Πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ προκειμένου για τρίτεκνους, πολύτεκνους και άτομα με αναπηρία άνω του 80% εφόσον, μετά τις διορθώσεις το οικογενειακό εισόδημα του 2013 ήταν χαμηλότερο από 12.000 ευρώ (με προσαύξηση 1.000 ευρώ για τον/τη σύζυγο και κάθε παιδί) και το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων που βρίσκονταν στην κατοχή του φορολογούμενου το 2014 ήταν μικρότερο από 150 τ.μ.

Η αγορά κατοικίας αλλάζει προδιαγραφές λόγω κρίσης και φόρων

Η κρίση άλλαξε και την αγορά κατοικίας. Ενώ μέχρι να ξεσπάσει η κρίση το όνειρο όλων «μετριόταν» με περισσότερα τετραγωνικά, σήμερα, όλα-ακόμα και τα όνειρα- έχουν μπει στον «αστερισμό του κουρέματος». Όλα δείχνουν ότι αυτό το κούρεμα θα είναι εκτός των άλλων και πολυετούς…διάρκειας καθώς οι νέοι αγοραστές εκτός απ τα προβλήματα χρηματοδότησης θα έχουν να λύσουν και το αυξημένο φορολογικό κόστος που συνδέεται με την επιβολή του ΕΝΦΙΑ και των τεκμηρίων.
Σύμφωνα με έρευνα, τα περισσότερα νέα σπίτια που θα βγαίνουν τα επόμενα χρόνια στην αγορά, θα έχουν κατά μέσο όρο μικρότερο εμβαδόν σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία.
Αυτό, σύμφωνα με έρευνα προκύπτει και από την ανάλυση των στοιχείων που προέρχονται από τις οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν την περίοδο 2008-2013 και αφορούν το μέσο εμβαδόν ανά οικοδομική άδεια. Από τα στοιχεία αυτά προκύπτει, ότι η μείωση του εμβαδού φθάνει έως 44% (τα υψηλότερα επίπεδα πριν την κρίση και τα χαμηλότερα κατά την διάρκεια της ύφεσης) Συγκεκριμένα :

΄Ετος Μέσο εμβαδό/άδεια( σε τ.μ.)
2013 185
2012 187
2011 170
2010 210
2009 228
2008 258
2007 265
2006 273
2005 308

Οι συντάκτες σχετικής έρευνας συνδέουν την εξέλιξη αυτή με την ύφεση, αλλά παράλληλα θεωρούν ότι οι αλλαγές αυτές θα παραμείνουν και όταν αυτή τελειώσει. "Μολονότι η προσιτή τιμή είναι η κινητήρια δύναμη στην επιλογή σπιτιού, εντούτοις, τα μικρότερα σπίτια παρέχουν τη δυνατότητα για πιο δημιουργικό σχεδιασμό, τόσο ως προς τη λειτουργικότητα, όσο και ως προς το κόστος συντήρησης", επισημαίνουν.
Πώς θα είναι το σπίτι της επόμενης πενταετίας; Κατασκευαστές που ρωτήθηκαν προβλέπουν ότι οι αλλαγές θα αφορούν τη δομή του σπιτιού. Για παράδειγμα, πιστεύουν ότι το σαλόνι ως αυτόνομος χώρος θα αρχίσει να εξαφανίζεται, αφού θα «συγχωνευθεί» με άλλους χώρους, π.χ. τραπεζαρία. Τα τετραγωνικά που θα εξοικονομηθούν θα χρησιμοποιηθούν ίσως για τη δημιουργία αποθηκευτικών χώρων ή χώρων που θα χρησιμοποιούνται για εργασίες. Μία άλλη λειτουργική αλλαγή, αφορά στην δημιουργία μικτών χώρων με βάση την …κουζίνα, π.χ. ένας χώρος που θα συνδυάζει την κουζίνα, την τραπεζαρία και την TV, ενώ ταυτόχρονα μπορεί να λειτουργήσει ως χώρος για τα παιγνίδια των παιδιών.
Θα δείτε περισσότερα:
- Ευρύχωρα δωμάτια για τις καθημερινές δραστηριότητες του σπιτιού
- Βεράντες
- Τετραγωνικά για κουζίνα και οικογενειακές τραπεζαρίες
Θα δείτε λιγότερο:
- Χώρους ψυχαγωγίας (Play room, TV room κ.α.)
- Επίσημες τραπεζαρίες – Σοφίτες
-Μεγάλες κρεβατοκάμαρες
Πολλές από αυτές τις αλλαγές αντικατοπτρίζουν και την επιθυμία των αγοραστών να περιορίσουν τις μηνιαίες δαπάνες συντήρησης. Μικρότεροι χώροι σημαίνουν πιο αποτελεσματική και οικονομική θέρμανση και ψύξη. Παράλληλα, ιδιαίτερη προσοχή θα δίδεται και στον εξοπλισμό που εξασφαλίζει οικονομία στη θέρμανση και στη ψύξη. Μονώσεις, κουφώματα και χρήση αερίου, είναι μερικές από τις καινοτομίες. Τέλος , δεν θα πρέπει να υποβαθμιστεί και το αυξημένο φορολογικό κόστος λόγω ΕΝΦΙΑ και τεκμηρίων.

Μπλόκο στις μεταβιβάσεις

Μπλόκο στις μεταβιβάσεις ακινήτων βάζει το υπουργείο Οικονομικών, εφόσον δεν έχουν καταβληθεί από τους υπόχρεους οι φόροι της τελευταίας πενταετίας. Σύμφωνα με τη νομοθεσία, προκειμένου να μεταβιβασθεί ένα ακίνητο θα πρέπει να έχουν πληρωθεί από τους υπόχρεους όλοι οι φόροι ακινήτων της τελευταίας πενταετίας. Οι μεταβιβάσεις που θα γίνονται χωρίς πιστοποιητικό ενιαίου φόρου ιδιοκτησίας ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) θα θεωρούνται άκυρες. Αν και ονομάζεται «πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ», αφορά και τους φόρους ακινήτων που ίσχυαν και τα προηγούμενα χρόνια. Σύμφωνα με την εγκύκλιο της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να εκδίδουν το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ 2015 ηλεκτρονικά μέσω του Taxis. Ειδικότερα, το πιστοποιητικό κατά το έτος 2015 προσκομίζεται από όλους τους φορολογουμένους που συμβάλλονται στο ίδιο συμβολαιογραφικό έγγραφο, για τα έτη 2010 έως και 2014.

Το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ εκδίδεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά, εκτός από τις κατωτέρω περιπτώσεις:

• Πιστοποιητικό, το οποίο χορηγείται για αποβιώσαντα.

• Πιστοποιητικό νομικών προσώπων για τα έτη 2010 έως και 2013.

• Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε φορολογούμενο, ο οποίος έχει ανεξόφλητες ληξιπρόθεσμες οφειλές ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ.

• Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται με παρακράτηση του αναλογούντος φόρου.

• Πιστοποιητικό το οποίο χορηγείται σε πρόσωπο που έχει εξουσιοδοτηθεί για τη λήψη του με ειδικό προς τούτο πληρεξούσιο.

Αρμόδιος για τη χορήγηση του πιστοποιητικού με χειρόγραφη διαδικασία, είναι ο προϊστάμενος της ΔΟΥ, ο οποίος ήταν αρμόδιος για την παραλαβή ή τη σύνθεση της δήλωσης ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ κατά τα αντίστοιχα έτη.

Διαδικασία χορήγησης πιστοποιητικού σε νομικά πρόσωπα

Το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ για τα έτη 2010 έως και 2013 χορηγείται από τον αρμόδιο προϊστάμενο ΔΟΥ, στον οποίο υποβάλλεται σχετική αίτηση, ενώ το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ έτους 2014 και επομένων ετών χορηγείται ηλεκτρονικά.

Σε φυσικά πρόσωπα

1. Το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ εκδίδεται ηλεκτρονικά σε φυσικό πρόσωπο, ενεργό χρήστη των υπηρεσιών του Taxisnet. Ηλεκτρονικό πιστοποιητικό εκδίδεται για κάθε ακίνητο χωριστά.

2. Το πιστοποιητικό χορηγείται χειρόγραφα από τον αρμόδιο προϊστάμενο ΔΟΥ, στον οποίο υποβάλλεται σχετική αίτηση εφόσον βέβαια δεν μπορεί να εκδοθεί ηλεκτρονικά. Σημειώνεται ότι δεν χορηγείται το πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ για δικαιώματα επί αγροτεμαχίων φυσικών προσώπων για τα έτη 2010 έως και 2013. Στις περιπτώσεις αυτές δεν μνημονεύεται και δεν επισυνάπτεται πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ.

Ειδικές περιπτώσεις

Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες απαιτείται η προσκόμιση πιστοποιητικού ΕΝΦΙΑ και ο φορολογούμενος έχει ανεξόφλητες οφειλές από διαφορετικές πηγές, συμπεριλαμβανομένων των ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ, οι οποίες έχουν υπαχθεί σε ρύθμιση καταβολής, υποβάλλει αίτηση στην εφορία και το πιστοποιητικό χορηγείται από τον αρμόδιο προϊστάμενο ΔΟΥ. Προκειμένου να χορηγηθεί το πιστοποιητικό αυτό ακολουθείται η κατωτέρω διαδικασία:

α) Αφού διαπιστωθεί από το τμήμα συμμόρφωσης και σχέσεων με τους φορολογουμένους της ΔΟΥ ότι το ακίνητο ή το δικαίωμα επί ακινήτου περιλαμβάνεται με τα ίδια στοιχεία στη δήλωση ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ για όσα έτη αιτείται το πιστοποιητικό, υπολογίζεται ο επιμεριστικά αναλογών φόρος ακίνητης περιουσίας ανά έτος, Επίσης, αναγράφεται το σύνολο των αναλογούντων ΦΑΠ και ΕΝΦΙΑ, που αφορούν ακίνητα για τα οποία ο φορολογούμενος έχει ήδη λάβει πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ του ιδίου έτους, καθώς και το σύνολο του φόρου που πρέπει να καταβληθεί, προκειμένου να χορηγηθεί το οικείο πιστοποιητικό.

β) Το τμήμα εσόδων της ΔΟΥ αναγράφει το υπόλοιπο του φόρου,που πρέπει να καταβληθεί, τις προσαυξήσεις, τους τόκους και τα πρόστιμα επ’ αυτού, το συνολικό ποσό και τα στοιχεία του χρέους προς καταβολή.